Expositie Hoeksche Waard Land uit Water

Het feit dat de Sint-Elisabethsvloed 600 jaar geleden heeft plaatsgevonden, heeft meerdere gemeenten en musea doen besluiten 2021 uit te roepen tot het themajaar '600 jaar Elisabethsvloed'.  In de herenboerderij Oost-Leeuwenstein is op 18 november de wisseltentoonstelling 'Hoeksche Waard, Land uit Water' geopend. Deze presentatie blijft staan tot en met zondag 2 oktober 2022.

In de nacht van 18 op 19 november 1421 werden gebeurtenissen in gang gezet die er voor zorgden dat een groot deel van de Groote Waard geleidelijk onder water kwam te staan. Dit moment markeert zowel het einde van de Groote Waard als het begin van de Hoeksche Waard. Deze overstroming vond plaats rond de naamdag van de heilige Elisabeth. Daarom ging de ramp de geschiedenis in als de Sint-Elisabethsvloed.

In 1207 werd een Hongaarse prinses geboren. Haar naam was Elisabeth. De vrome Elisabeth viel op door haar extreme devotie. Zij bad erg veel. Ook besteedde zij veel tijd aan de armen en zieken. Het is bekend dat zij voedsel naar hen bracht, ook toen haar echtgenoot haar dat nadrukkelijk had verboden. Op een dag betrapte hij Elisabeth en eiste dat zij hem liet zien wat zij onder haar kleding verborg. Maar het voedsel bleek te zijn veranderd in rozen, symbool van zuiverheid en onschuld. Zij stierf helaas al op jonge leeftijd, in 1231. Reeds in 1235 verklaarde paus Gregorius IX haar heilig. Haar naamdag valt op 17 november, de dag van overlijden. Elisabeth is de patroonheilige van liefdadigheid en ziekenhuizen.

De presentatie vertelt hoe de ramp van 1421 kon plaatsvinden, wat de gevolgen hiervan waren voor het toenmallig gebied van de huidige Hoeksche Waard en hoe het eiland door de eeuwen heen groeide dankzij het regelmatig inpolderen van land. Dit laatste is dus letterlijk 'Land uit Water'. In de tentoonstelling wordt uitgelegd en getoond hoe dijken werden gebouwd en het inpolderen te werk ging. Aanvankelijk was dit zwaar handwerk. Graafmachines en tractoren bestonden nog niet, wel paardenkracht. Tegenwoordig wordt ook weer besloten land terug te geven aan het water, zoals op Tiengemeten.

Het thema water komt ook ter sprake bij de ontsluiting van het eiland door pontjes, bruggen en tunnels. Schilderijen, tekeningen, foto’s, modellen van molens, bruggen en vervoermiddelen en andere voorwerpen illustreren en verlevendigen de verhalen.

Het museum is de plaats waar verleden, heden en toekomst samenkomen. Daarom kijken we in deze expo ook naar de toekomst en de toekomstplannen die (gelukkig) nooit zijn uitgevoerd. Bijvoorbeeld de bouw van een kerncentrale.