Archeologie

In ’t Hof van Assendelft is een speciale ruimte gereserveerd voor de presentatie van de archeologische vondsten uit de Hoeksche Waard. Deze voorwerpen vertellen hun eigen verhaal. En wel, dat de bewoning veel verder terug gaat dan over het algemeen wordt aangenomen. De Hoeksche Waard is ouder dan wij denken. De archeologische vondsten bewijzen dat dit gebied al in de Prehistorie werd bewoond.

Steentijd en Bronstijd

De oudste archeologische vondsten komen uit Puttershoek. Hier zijn resten gevonden van een nederzetting van 4000 jaar geleden. Dit is de tijd van het Neolithicum. Het aardewerk uit deze tijd heet Klokbekeraardewerk, omdat de bekers op een omgekeerde luidklok lijken. De werktuigen uit de Steentijd zijn gemaakt van vuursteen. Toen leefden in deze omgeving de eerste boeren. Zij hielden vee, jaagden op wild en visten. Vanaf die tijd bleef de Hoeksche Waard, waarschijnlijk met tussenpozen, bewoond. Bijvoorbeeld in de Midden-Bronstijd (1300-1100 v. Chr.). Aardewerkscherven uit Mijnsheerenland zijn hier het bewijs van.

Handel in de IJzertijd

In de IJzertijd (ca. 800 v. Chr. - 0) was bij Westmaas de productie van zout belangrijk. Op de zuidoever van de oeroude Binnenmaas zijn voorwerpen van aardewerk gevonden waarmee in die tijd zeezout werd bereid en verpakt voor de handel. Zeezout was duur en zorgde voor welvaart. Rijke mensen kochten bijvoorbeeld dure glazen armbanden.

Vroegste limes

Omstreeks 70 v. Chr. bezetten de Romeinen Nederland. Deze gebeurtenis had grote gevolgen. Het gebied van de huidige Hoeksche Waard was strategisch gezien een belangrijke plaats. De Maas – door de Romeinen al zo genoemd – doorsneed het gebied. De Binnenmaas is hiervan slechts nog een overblijfsel. Dit gebied vormde de bovengrens van het Romeinse Rijk, de zogenaamde limes. Daarom is het logisch dat in Maasdam, Westmaas en Mijnsheerenland veel militaire voorwerpen zijn gevonden. Bijvoorbeeld een fragment van de schede van een zwaard. Maar de archeologen vonden ook dure mantelspelden (fibula’s) en potten. De Romeinen hielden van luxe en comfort. Een opgegraven verwarmingsbuis bewijst dat zij woningen hadden met een centraal systeem voor hete luchtverwarming.

Middeleeuwse hillen

Ongeveer 300 jaar na Chr. stortte het Romeinse Rijk in en trokken de Romeinen weer weg. De Hoeksche Waard bleef tot ongeveer 800 grotendeels onbewoond. De periode van de middeleeuwen was toen al begonnen. Pas na die tijd ontstonden er weer dorpjes, gebouwd op terpen (hier hillen genoemd). Hierdoor hadden de bewoners zo min mogelijk last van overstromingen, die vooral na 1000 het gebeid teisterden. Bij Maasdam zijn de resten van een hille gevonden, evenals een gesp, mantelspeld, rammelaar en drinkbeker.

[De archeologische voorwerpen zijn in bruikleen van Stichting Archeologie Hoeksche Waard en Provinciaal Archeologisch Depot Zuid-Holland.]